CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba tarafından hazırlanan ve plan bütçe komisyonu üyesi CHP Milletvekilleri tarafından imzalanan deprem bölgesinde mücbir sebep halinin uzatılması teklifi AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.

TBMM Plan Bütçe Komisyonunda görüşülmekte olan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine (2/2266) mücbir sebebin uzatılması ile ilgili geçici maddenin eklenmesi teklif edildi.

Teklif metni ve gerekçesinde şu şekilde:

“GEÇİCİ MADDE 1-  “Halen mücbir sebep hali devam eden; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için 31.8.2024 tarihinde sona erecek olan mücbir sebep hali, 31.12.2026 tarihine kadar uzatılmıştır.”

GEREKÇE: 6 Şubat depremlerinden sonra özellikle en çok etkilenen illerde, ticari faaliyetler sekteye uğramıştır. Hem yıkılan işyerleri, hem de şehir dışına göç eden nüfustan dolayı ticaret hacminin küçülmesi, işyerlerini yasal yükümlülüklerini dahi ödeyemeyecek hale getirmiştir.

Malatya’da 27 bin 500 bağımsız iş yeri deprem sonrası kullanılamaz hale gelmiştir. Halen 3 bin 500 esnafımız konteynerlerde ticaretini sürdürmeye çalışmaktadır. Şehirde işlerini devam ettiremeyen binlerce esnaf-tüccar Malatya’yı terk etmiştir.

NORMALLEŞME UZUN YILLAR ALACAK

2023 Mart ayında başlayan mücbir sebep hali bakanlık tarafından bugüne kadar 3 kez uzatıldı. Son kez 31 Ağustos 2024 tarihine kadar uzatılmıştır. Ancak depremden 1. Derecede etkilenen yıkıma uğrayan şehirlerde ticari hayatın “normalleşme” sinin daha uzun yıllar alacağı aşikardır.

21 METREKARELİK KONTEYNERDE KAZANILAN PARAYLA BU BORÇLAR ÖDENMEZ!

Eğer mücbir sebep 2 ay sonra sona ererse ertelenen vergi ve SGK borçları dağ gibi işverenlerin önüne çıkacak ve başta Malatya’da ve diğer deprem illerinde bu borçları ödemeye esnafın da işverenin de gücü yetmeyecektir. 21 Metrekarelik konteynerde kazanılan parayla birikmiş borçları ödemenin imkansızlığı ortadadır.

ŞEHİRLER AYAĞA KALKANA KADAR DEVAM ETMELİDİR

2011 yılında Van’da meydana gelen depremde 644 vatandaşımız hayatını kaybetmişti, 6 şubattaki depremde 11 ilde 53 bin yurttaşımız hayatını kaybetti. Van’ın nüfusu 1 milyondu, 11 ilin nüfusu 14 milyonu buluyor. Van’da 5 yıl süren mücbir sebep hali, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ve Gaziantep İslâhiye ve Nurdağı ilçeleri için inatla kısa sürelerle uzatılmaktadır. Mücbir sebep hali en az 2 yıl olmak üzere şehirler tam anlamıyla ayağa kalkana kadar devam etmelidir.

BİRİKEN VERGİ VE SGK PRİM BORÇLARI İÇİN TEMİNATSIZ YAPILANDIRMA

Mücbir sebep hali süresince biriken vergi ve SGK prim borçları için teminatsız yapılandırma imkanı sağlanmalıdır. Esasen ödeme yükümlülüklerinin ötelenmesi de tek başına yeterli olmayacaktır. Deprem bölgesinde faaliyette bulunan tüm işyerleri için Şubat 2023 tarihinden mücbir sebep halinin sona erdiği tarihe kadar sigorta prim teşviki ve ihracat yapan firmalara KDV iadesi kolaylığı sağlanmalıdır.”